Derinkuyu’yu önemli yapan nedir?

Niğde ile Nevşehir arasında 473 kilometre karelik bir yüzölçümü üzerine kurulu, şehir merkezine 30 km uzaklıkta bulunan, nüfusu 20.786 kişiden oluşan ilçeyle ilgili böyle bir soruya layıkıyla cevap vermek zannedildiği kadar kolay değil. Derinkuyu kaymakamlığı resmi verilerine göre üç belediyesi, iki beldesi, altı köyü ve on iki mahallesi bulunan ilçenin bütün dünyaca tanınan en önemli yönü büyük bir yer altı şehrine sahip olmasıdır.

Yer altı şehri dışında ilçenin önemli olmasını sağlayan başka neleri var diye düşünmeye başladığınızda, yer altı şehrinin yanında birçok tarihi eserinde ilçede yer aldığı fark edilmektedir. Bunlar arasında tarihi Üzümlü Kilisesi, Selçuklu Dönemi’nden kalma Doğala Han, yine aynı köyde Horasan erenlerinden Baba Yusuf ait olduğu bilinen mezar, Asur ve Bizans Dönemleri‘ne tarihlenen ve Yazıhüyük’te bulunan höyük mezar, ilk akla gelenler arasında.

Bir ilçeyi önemli yapan sahip olduğu tarihi eserler midir sadece? Elbette tarihi eserler önemlidir fakat bence tek başına yeterli değildir. İlçe’nin merkezinde bulunan Kültür Parkı da görülmeye değer güzel bir yerdir. Parkın içinde bulunan heykeli de unutmamak gerek tabiki. Bu heykel vesilesiyle hatırlamamız gereken ünlü heykeltıraş Hakkı Atamulu ise Derinkuyu’nun bilinmesi gereken hazinelerinden biridir.

İlçeyi önemli yapan köyleri olabilir mi? Çakıllı, Doğala, Güneyce, Kuyulutatlar, Özlüce ve Tilköy. Köylerimiz de Suvermez ve Yazıhüyük beldeleri gibi kıymetlidir. Fakat bunlar önemli olma bütününü oluşturan parçalardan biridir belki de.

Bu önem bulmacasında Derinkuyu testi fasulyesinin, patatesin, son yıllarda gündemden düşmeyen çileğin, Suvermez yolundaki meslek yüksek okulunun yeri de vardır. Fakat bu önemli puzzle, Herkül Yaşar’sız ya da Anadolu Devekuşu Çiftliği olmadan, ilçeye iki okul yaptıran Mehmet Ekmekçi bilinmeden tamamlanır mı emin değilim.

Dört yıl edebiyat öğretmeni olarak görev yaptığım ilçenin benim için önemli yanlarından biri tanıdığım kıymetli dostlarım ve hala bağımın kopmadığı öğrencilerimdir diyebilirim. Osman Aytekin, eski ilçe müftüsü Selami Kurt, ilçe Ziraat Bankası müdürü Ahmet Cankurban…

Bu soruya benim açımdan verilebilecek en doğru cevap gönlümde yaşayan Derinkuyu’nun varlığını korumasıdır. İlçeyi bende yaşanır kılan varoluşsal yanılsamalardır.